معرفی و بررسی یکی از بهترین بازی‌های سنتی برای خردسالان، «قایم باشک»

قایم باشک یا قایم موشک یکی از بازی‌های سنتی و محبوب در میان کودکان است که در بسیاری از فرهنگ‌ها و کشورها با نام‌های مختلف اجرا می‌شود. این بازی ساده، سرگرم‌کننده و در عین حال آموزنده، از بازی‌های گروهی در فضای باز است. بازی گروهی قایم باشک در فضاهای بازی مانند پارک‌ها، حیاط خانه و مدرسه به‌راحتی قابل‌ اجراست و برای آن نیاز به هیچ‌گونه تجهیزات خاصی نیست. در این مقاله، به بررسی جزئیات و فواید این بازی می‌پردازیم. 

مشخصات بازی «قایم باشک»، یک بازی گروهی سنتی برای خردسالان

• رده سنی مناسب: ۴ سال به بالا
• تعداد بازیکنان: حداقل ۳ نفر
• وسایل مورد نیاز: فضای بزرگ و امن
• مدت زمان: ۱۰ الی ۲۰ دقیقه

نحوه انجام بازی خلاقانه «قایم موشک»، بازی محلی برای تقویت مهارت‌های خردسالان

در این بازی سنتی- حرکتی کودکانه، که برای خردسالان ۳ تا ۶ سال مناسب است؛ مراحل بازی به این صورت هستند:

۱- یک نفر برای بازی در نقش گرگ انتخاب می‌شود و باقی بازیکنان باید خود را پنهان کنند. هدف این است که گرگ بتواند افراد پنهان شده را پیدا کند، در‌حالی‌که کسانی که مخفی شده‌اند باید از دید او دور بمانند و تا جایی که می‌توانند پنهان بمانند. 

۲- ابتدا یک مکان از زمین بازی به عنوان خانه انتخاب می‌شود. سپس گرگ چشم‌های خود را می‌بندد یا صورتش را به دیوار تکیه می‌دهد و شروع به شمردن از ۱ تا ۲۰ می‌کند. در این حین، سایر بازیکنان باید به سرعت پنهان شوند.

۳- وقتی‌که همه پنهان شدند، گرگ شروع به جستجو می‌کند تا بتواند افراد پنهان شده را پیدا کند. هر بازیکنی که گرگ ببیند نام و جای پنهان شدن او را بلند می‌گوید و سریع به خانه باز می‌گردد تا بگوید «سُک سُک» و بازیکن را از بازی اخراج کند.

۴- اگر بازیکن از جای خود خارج شود و پیش از گرگ، خود را به خانه برساند و بگوید سُک سُک، از بازی اخراج نمی‌شود. 

۵- حالا اگر گرگ مکان بازیکن را اشتباه گفته باشد، بازیکن از پناهگاه خود بیرون می‌آید و می‌تواند گرگ دور بعدی این بازی سنتی- حرکتی کودکانه باشد.

۶- در این فاصله نیز، بقیه افرادی که پنهان هستند، باید سعی کنند زمانی‌که گرگ چشم‌هایش را بسته است خود را به خانه برسانند و بگویند «سُک سُک» تا در امان بمانند.

فواید آموزشی و روانشناختی بازی سنتی-حرکتی «قایم باشک» 

بازی گروهی قایم باشک علاوه‌بر هیجان و سرگرمی، مهارت‌های جسمی، ذهنی و اجتماعی زیادی برای کودکان به ارمغان می‌آورد. کودکان در حین بازی با هم تعامل دارند و یاد می‌گیرند که نوبت بگیرند، همکاری کنند و رقابت سالم داشته باشند پس بنابراین می‌توان گفت قایم موشک مهارت‌های اجتماعی آنها را تقویت می‌کند. در این بازی سنتی، کودکان باید به شدت مراقب باشند در هنگام پنهان شدن، گرگ آنها را پیدا نکند و گرگ نیز باید با تمرکز بالا، افراد پنهان شده را پیدا کند؛ در نتیجه می‌توان گفت قایم باشک باعث تقویت تمرکز و دقت در کودکان می‌شود. این بازی محلی به کودکان فرصتی برای حرکت در محیط‌های باز می‌دهد و این باعث تقویت مهارت‌های جسمی و هماهنگی بدن آنها می‌شود. برای پنهان شدن، کودکان باید از تخیل خود استفاده کنند و مکان‌های جدید و متفاوتی برای مخفی شدن پیدا کنند این فعالیت‌ها به تقویت خلاقیت و تفکر سریع در آنها کمک می‌کند. در حین انجام این بازی آموزشی، کودکان با چالش‌هایی مانند پیدا کردن مکان‌های پنهانی برای مخفی شدن یا پیدا کردن بازیکنان مخفی شده روبرو می‌شوند که باید راه‌حل‌هایی برای آنها پیدا کنند. این مهارت‌ها در نهایت موجب رشد توانایی حل مسئله در زندگی واقعی آنها می‌شود. 

نکات ایمنی بازی محلی و خلاقانه «قایم باشک»

برای جلوگیری از هرگونه آسیب یا خطر در حین بازی قایم موشک، رعایت برخی نکات ایمنی بسیار مهم است. این نکات به کودکان کمک می‌کند تا در هنگام بازی در امان بمانند و از حوادث ناگوار جلوگیری شود:

•  انتخاب محل مناسب: بازی باید در یک فضای باز و امن برگزار شود. از مکان‌های پرخطر مانند نزدیک جاده‌ها، مناطق سنگلاخی یا مکان‌هایی با موانع تیز پرهیز کنید. فضایی که برای بازی انتخاب می‌کنید باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا کودکان بتوانند به راحتی حرکت کنند و مخفی شوند.
•  اجتناب از پنهان شدن در جاهای پرخطر: توصیه می‌شود بزرگترها به کودکان توصیه کنند تا از پنهان شدن در مکان‌های خطرناک مانند پشت درب‌های بسته (مانند کمدها)، زیر وسایل سنگین یا در جاهایی که امکان گیر کردن یا آسیب دیدن وجود دارد، خودداری کنند. 
• آموزش قوانین بازی به کودکان: قبل از شروع بازی، قوانین ایمنی بازی را به کودکان توضیح دهید. به آن‌ها یادآوری کنید که در هنگام دویدن مراقب هم‌تیمی‌های خود باشند تا از برخوردهای ناخواسته جلوگیری کنند. 

ترکیبی از سرگرمی و توسعه مهارت‌ها با یک بازی سنتی

بسیاری از متخصصان کودک و روانشناسان رشد بازی‌های سنتی مانند قایم باشک را فعالیت‌هایی مفید برای کودکان می‌دانند. قایم موشک بدون نیاز به وسایل پیچیده یا تجهیزات خاص، تنها با استفاده از فضای باز و گروهی از کودکان یکی از محبوب‌ترین بازی‌ها نزد کودکان است. سادگی این بازی باعث می‌شود که همه کودکان، بدون توجه به شرایط اقتصادی یا امکانات، بتوانند از آن لذت ببرند. والدین می‌توانند با تشویق کودکان به انجام این بازی ساده و سرگرم‌کننده، در توسعه مهارت‌های فیزیکی و اجتماعی آن‌ها نقش مؤثری ایفا کنند. آیا تاکنون فرزند شما در بازی سنتی قایم باشک با سایر کودکان مشارکت کرده است؟ لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.